Η εβδομάδα 15-19 Οκτωβρίου

Το σχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2019, τα ανησυχητικά νέα για την ελληνική οικονομία, η κυβερνητική κρίση που κορυφώθηκε με την παραίτηση του Νίκου Κοτζιά από τη θέση του ΥΠΕΞ, το Μακεδονικό, η κόντρα Ιταλίας-ΕΕ, το ενδεχόμενο το Brexit να προχωρήσει χωρίς συμφωνία με την ΕΕ (διαβάστε εδώ την ανάλυση του Θύμιου Τζάλλα), η φρικιαστική δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι και το σχίσμα στην Ορθόδοξη Εκκλησία είναι οι ειδήσεις που αξίζει να κρατήσουμε από την εβδομάδα που μας πέρασε,  όπως τις επέλεξαν η Βίβιαν Ευθυμιοπούλου, ο Θανάσης Παναγόπουλος και οι δημοσιογράφοις Άλκης Κούρκουλας και Αντώνης Παπαγιαννίδης.

OIKONOMIA. Μόνο αισιοδοξία δεν προκαλούν τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το πρώτο εννιάμηνο του 2018. Υπερσυγκράτηση επιστροφών των χρεών του δημοσίου σε ιδιώτες και επιχειρήσεις καθώς και στις δαπάνες του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων προκειμένου το κράτος να εμφανίζει αυξημένα έσοδα δίνουν την εικόνα μιας οικονομίας Σήμερα, στη σελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναρτήθηκε παράρτημα στοιχείων για την πορεία της ελληνικής οικονομίας αλλά και τον προϋπολογισμό του 2019 που απέστειλε η ελληνική κυβέρνηση όπου τα κονδύλια για την εκπαίδευση και την υγεία εμφανίζονται μειωμένα ενώ αυξημένη εμφανίζεται η δαπάνη για την απασχόληση. Αίσθηση προκάλεσε ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο capital.gr σύμφωνα με την οποία “τη νύφη” για την αναστολή του μέτρου της περικοπής των συντάξεων, ένα μέτρο που η κυβέρνηση έχει συνδέσει με το πολιτικό της μέλλον, θα το πληρώσουν οι ήδη ασφαλισμένοι.

+Μόνο το 15% των ανέργων του ΟΑΕΔ παίρνει επίδομα ανεργίας.

ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΚΟΤΖΙΑ. Συνεχίζεται η κυβερνητική κρίση με αφορμή την Συμφωνία των Πρεσπών που κορυφώθηκε με τη προχθεσινή παραίτηση Κοτζιά. Το χρονικό της παραίτησης του το καταγράψαμε προχθές καθώς και το θέμα που δημιουργήθηκε με τις καταγγελίες Καμμένου για κακοδιαχείριση των μυστικών κονδυλίων από τον πρώην ΥΠΕΞ. Να δώσει στη δημοσιότητα την επιστολή παραίτησής του ζήτησε σήμερα από το Μαξίμου ο Νίκος Κοτζιάς, απαντώντας εμμέσως στον κ. Τζανακόπουλο, ο οποίος έκανε λόγο για “ακατανόητη πολιτικά πράξη” και κάλεσε την κυβέρνηση να δημοσιεύσει την επιστολή παραίτησής του, προκειμένου να “δούμε αν έχω λόγο ή όχι που παραιτήθηκα”. 

Αλέξης Τσίπρας: “Δεν θα δώσω στη δημοσιότητα την επιστολή παραίτησης Κοτζιά”.
Σε πονοκέφαλο για την κυβέρνηση έχει εξελιχθεί η αποκάλυψη των διαλόγων Καμμένου-Κοτζιά στο Υπουργικό Συμβούλιο αναφορικά με τα περίφημα μυστικά κονδύλια. Η αποκάλυψη του iefimerida σχετικά με τη διάθεση μέρους αυτών των μυστικών κονδυλίων προκάλεσε μια έντονη αλλά πλέον όχι και πρωτοφανή σε ύφος ανακοίνωση από το Μέγαρο Μαξίμου ενώ στο θέμα παρενέβη η Εισαγγελία Πρωτοδικών η οποία και διέταξε προκαταρκτική έρευνα προκειμένου να διαπιστωθεί αν έχει διαπραχθεί το αδίκημα της παραβίασης μυστικών της Πολιτείας σε βαθμό κακουργήματος, το οποίο υποκρύπτει και κατηγορία περί κατασκοπείας.
Η είδηση προκάλεσε την ομοβροντία καταδικαστικών δηλώσεων από την αντιπολίτευση.

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ. Την ώρα που πληκτρολογούμε αυτές τις γραμμές στην ΠΓΔΜ η Συμφωνία των Πρεσπών φαίνεται ότι δεν έχει ακόμα παραδώσει πνεύμα αφού ο Ζόραν Ζάεφ καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια (αθέμιτη και θεμιτή) για να συγκεντρώσει τις 80 θετικές ψήφους που απαιτούνται για να περάσει η συνταγματική αναθεώρηση που προβλέπει και την αλλαγή του ονόματος της χώρας σε “Βόρεια Μακεδονία”. Η συζήτηση και η ψηφοφορία ήταν προγραμματισμένο να αρχίσει σήμερα, στις 16.00 ώρα Ελλάδος αλλά μέχρι αυτή την ώρα συνεχίζονται οι διεργασίες.
Το αν όλο αυτό αποσκοπεί στο να φανεί ότι τόσο η κυβέρνηση Ζάεφ καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια να περάσει η συμφωνία όσο και η αντιπολίτευση αντιστέκεται σθεναρά, αν δηλαδή όλο αυτό συμβαίνει για να δημιουργηθούν εντυπώσεις σε όλα τα επίπεδα δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε.

ΚΟΝΤΡΑ ΙΤΑΛΙΑΣ-ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε με τετραήμερο τελεσίγραφο στη Ιταλία για το σχέδιο προϋπολογισμού με το οποίο “φουσκώνει” τα ελλείμματα της χώρας. Ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Πιερ Μοσκοβισί, παρέδωσε στον ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε επιστολή της Κομισιόν με παρατηρήσεις που εστιάζουν στις “άνευ προηγουμένου στην ιστορία του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης” αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους της Ευρωζώνης και ζητάει από την ιταλική κυβέρνηση να υποβάλει τις παρατηρήσεις της πριν από “το μεσημέρι της Δευτέρας 22 Οκτωβρίου”.

ΑΝΑΛΥΣΗ. Πώς η “Ευρώπη” αντιμετωπίζει τις κρίσεις
Την διπλή ικανότητα της ΕΕ να δημιουργεί κρίσεις (που, κάποτε είχε έως και θεωρητικοποιηθεί αυτό, οδηγούν στην εμβάθυνσή της) ή να εκτονώνει τις κρίσεις θολώνοντας τα διακυβεύματα (παλιά “σταματούσαν τα ρολόγια” όταν σε Συμβούλια υπουργών δεν βρισκόταν λύση για καίρια ζητήματα όπου είχε τεθεί προθεσμία, ακριβώς για να “εκβιαστεί” λύση) την ξαναβλέπουμε εν δράσει αυτόν τον καιρό.
Έτσι, ο Προϋπολογισμός 2019 της Ιταλίας υποβλήθηκε τελικώς σε ρητή αντίθεση με τους δημοσιονομικούς περιορισμούς που είχαν προ-επισημανθεί από Βρυξέλλες (2,4% έλλειμμα του ΑΕΠ έναντι στόχου που είχε τεθεί από την προηγούμενη Κυβέρνηση 0,8%). Ενώ, δε, αμέσως προέκυψε αντίρρηση Βρυξελλών πριν καλά-καλά ξεκινήσει η εξέταση στα πλαίσια του “Ευρωπαϊκού εξαμήνου”, η δε Ιταλία απάντησε ότι δεν θίγεται ο απαγορευτικός κανόνας του 3% ελλείμματος “λησμονώντας” τα πολύ αυστηρότερα πλαίσια του Συμφώνου Σταθερότητας, ο ίδιος ο Ιταλός Πρωθυπουργός Τζουζέππε Κόντε επέμεινε ότι “δεν υπάρχουν περιθώρια” για μείωση του προϋπολογισμένου ελλείμματος δηλαδή για προσαρμογή της πολιτικής Λέγκας/5 Αστέρων.  Ακολούθησε αυστηρή προειδοποίηση, καινούργια, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή- αναμένεται η συνέχεια. (Σημείωση: οι χρόνοι της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού εξαμήνου δίνουν τουλάχιστον 4 εβδομάδες για συζήτηση, πειθώ, εκτόνωση της κατάστασης- ή κρίση).
Στο άλλο άκρο των προβλημάτων της ΕΕ, μέχρι και Κορυφή των “27” για το Brexit οργανώθηκε προκειμένου να αποφευχθεί η χωρίς-συμφωνία έξοδος/κατρακύλημα του Ηνωμένου Βασιλείου σε exit μετά την απόρριψη των όποιων σχεδίων είχε παρουσιάσει το Λονδίνο. Ενώ λοιπόν δίνονταν όλο και πιο σαφή τα μηνύματα ότι η λήξη χρόνου οδηγούσε στην χωρίς- συμφωνία έξοδο, και η Τερέζα Μαίη δήλωνε ότι οι τεχνικές προετοιμασίες και γι αυτό το ενδεχόμενο προχωρούν, ο Μισέλ Μπαρνιέ- ο διαπραγματευτής από πλευράς ΕΕ, ο οποίος ταυτίσθηκε και υφολογικά με την σκληρή γραμμή απέναντι στο Λονδίνο… -προσήλθε με την διαπίστωση/πρόταση ότι “χρειάζεται περισσότερος χρόνος”. Συνεπώς θα χρειαζόταν παράταση της προβλεπόμενης μεταβατικής περιόδου που κανονικά θα έληγε τέλος του 2020: “Αν προστεθεί μια χρονιά, δεν θα ζημιωθεί η Ευρώπη, ελπίζω ούτε η Μεγ. Βρετανία” συνηγόρησε ο αυτόκλητος ΥΠΕΞ του Λουξεμβούργου. (Σημείωση: ήδη η Βουλή των Κοινοτήτων είναι ανασφαλές αν θα επιψήφιζε οποιαδήποτε συμφωνία, μετά την εικόνα ακραίας πιεσης από τους εταίρους).
Ας προβάλει, τώρα, κανείς τις δυο περιπτώσεις χειρισμού στην Ελληνική διεκδίκηση de facto αναδιαπραγμάτευσης για τις συντάξεις, κι ακόμη περισσότερο στην προσδοκία Μητσοτάκη ότι – άμα βρεθεί με την εξουσία – θα μπορέσει να ζητήσει να αναθεωρηθεί ο συμφωνημένος στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ (ήταν δυσάρεστο ότι δεν πραγματοποιήθηκε η διπλά προαναγγελμένη συνάντηση με Γιουνκέρ στις Βρυξέλλες, αλλά επρόκειτο για τεχνικό/προσωπικό κώλυμα του Προέδρου της Επιτροπής), βρίσκεται με την συνήθη αμηχανία όποιου χειρίζεται τα Ευρωπαϊκά: κρίση για επίλυση, η σπρώξιμο των προβλημάτων παρακάτω;
Εν τω μεταξύ, τα καταφέραμε με την παραίτηση Κοτζιά/ανάληψη του ΥΠΕΞ από Τσίπρα να βρεθούμε στο επίκεντρο των ερωτημάτων στην Κορυφή. Την στιγμή που “ο δρόμος από την Βαυαρία στην Έσση” δημιουργεί, με τις εσωτερικές ισορροπίες στην Γερμανία, άλλης τάξης αβεβαιότητα. Θα τα ξαναπούμε, αλλά στην μεν Βαυαρία οι Πράσινοι που έδειχναν απρόθυμοι να αναλάβουν ευθύνες κυβερνητικές φαίνεται να το επανεξετάζουν (με τα μάτια και στην Έσση, όπου ήδη συγκυβερνούν με την CDU – ως “Συνασπισμός΄90 “, επικεφαλής ο Ταρίκ Αλ-Ουαζίρ). Ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες ετοιμάζονται για μιαν ακόμη κατολίσθηση. Μένει μια βδομάδα αλλά για την ώρα η σειρά είναι CDU 26% (38), Πράσινοι 22% (11), SPD 20%(27), AfD 12% και FDP και Αριστερά από 8%. Αν η εικόνα “τριών κομμάτων στην πρώτη γραμμή” επιβεβαιωθεί στην Έσση, αληθινά δύσκολα αποφεύγονται εξελίξεις σε κεντρικό επίπεδο. (Αντώνης Παπαγιαννίδης)

ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΚΑΣΟΓΚΙ. Οι Σαουδάραβες διαμέλισαν, έκαψαν με οξύ τον Κασόγκι και τον έθαψαν σε δάσος έξω από την Κωνσταντινούπολη όπου και τα εξαφάνισαν. Σε ύποπτο αυτοκινητικό δυστύχημα σκοτώθηκε στο Ριάντ ένας από τους 15 υπόπτους για τη δολοφονία του Τζαμάλ Κασόγκι, σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Yeni Safak. Πρόκειται για τον Μεσάλ Σαάντ Αλμποστάνι, ο οποίος έχει κατονομαστεί ως μέλος του “εκτελεστικού αποσπάσματος”. Τουρκικά μέσα εκφράζουν ανησυχίες ότι την ίδια τύχη θα έχει ο μέχρι πρότινος πρόξενος της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ αλ Οτάιμπι, ο οποίος εκλήθη να επιστρέψει στο Ριάντ, όπου και του ανακοινώθηκε ότι απαλλάσσεται από τα διπλωματικά του καθήκοντα.
+Ποιος ήταν ο Τζαμάλ Κασόγκι;
+Γιατί η δολοφονία ενός δημοσιογράφου προκάλεσε τις αντιδράσεις που δεν κατάφεραν να προκαλέσουν χιλιάδες θάνατοι στην Υεμένη; The Interpreter – New York Times.

ΣΧΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ.  H εκκλησιαστική θύελλα που προκάλεσε  η ανακοίνωση της Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου 11ης Οκτωβρίου,διαλύει τις αυταρχικές / νεο- αυτοκρατορικές φιλοδοξίες του Βλαντιμίρ Πούτιν και γίνεται ιστορικός  σταθμός στην δημιουργία της Ουκρανικής εθνικής ταυτότητας.
Την επαύριο της ανακοίνωσης, που ανοίγει τον δρόμο για την αναγνώριση αυτοκέφαλης Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας,  ο Βλαντιμίρ Πούτιν συγκάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας (14 Οκτωβρίου) για να εξετάσει τις επιπτώσεις της απόφασης, ενώ ο Ουκρανός  Πρόεδρος  Petro Poroshenko, θεώρησε την ιστορική κίνηση  ως “μέρος της ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στη Δύση”.  Για το Κρεμλίνο η απόφαση είναι “πρόκληση” στην έννοια του “Ρωσικού Κόσμου”, έννοια ιδιαίτερα προσφιλή  στην Πρόεδρο Πούτιν που θεωρεί ότι “Ρωσικός Κόσμος” ενώνεται από τις κοινές ορθόδοξες ρίζες  του και περιλαμβάνει την Ουκρανία και την Λευκορωσία. Για την ρωσική Εθνική διήγηση , έτσι όπως διαμορφώνεται με το καθεστώς Πούτιν, το Κίεβο ο τόπος του εκχριστιανισμού των Ρώσων,  δεν μπορεί να βρίσκεται εκτός Ρωσικής -τουλάχιστον- εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας.
Αλλά ενώ ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται για 5η χρονιά, όλο και περισσότεροι οι Ουκρανοί θεωρούν ότι μία πλήρως ανεξάρτητη Εθνική Εκκλησία είναι απαραίτητη για να απομακρυνθούν  από την τροχιά της Μόσχας. Η επίσημα αναγνωρισμένη Ορθόδοξη Εκκλησία σήμερα, βρίσκεται υπό τον μητροπολίτη Κιέβου Ονούφριο, στενό σύμμαχο του προέδρου Πούτιν.
Η Μόσχα,  απέφυγε να καλέσει τις υπόλοιπες Ορθόδοξες Εκκλησίες να διακόψουν την επικοινωνία τους με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αντιθέτως τους ζήτησε να ασκήσουν πιέσεις στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Απαγόρευσε όμως στους πιστούς του Πατριαρχείου της Μόσχας  να εκκλησιάζονται σε ναούς που ανήκουν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ένα μέτρο που κρύβει τον νομικό και οικονομικό πόλεμο που θα εξελιχθεί στην Ουκρανία (και το Άγιο Όρος) γύρω από τους χιλιάδες ναούς και μνημεία που θα περάσουν στον στον έλεγχο του  Ουκρανού Δημοσίου. (Ήδη το Ουκρανικό Κοινοβούλιο , παρέδωσε τον εμβληματικό καθεδρικό ναό του Αγίου Ανδρέα στο Κίεβο στο Οικουμενικό Πατριαρχείο)
Η Εκκλησιαστική περιπέτεια αυτή καθαυτή, δεν αιφνιδιάζει κανέναν.  Για περισσότερο  από 20 χρόνια οι εκκλησιαστικές δικαιοδοσίες  στην Ουκρανία είναι μόνιμο θέμα Πατριαρχικών Επιτροπών στο Φανάρι. Μόνιμες είναι επίσης οι επισκέψεις της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας της Ουκρανίας που μεταφέρουν συνεχώς το αίτημα της εκκλησιαστικής ανεξαρτησίας από την Μόσχα.
Όλα αυτά τα χρόνια ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος -πρώτος μεταξύ ίσων – στην Ορθόδοξη Εκκλησία, απέφευγε να πάρει την αναπόφευκτη απόφαση. Εξάντλησε τα περιθώριο συνεννόησης και και επιρροής (όχι χωρίς ανταπόκριση ) για να απομακρύνει την Μόσχα από την “εθνοφυλετική” αντίληψη της Εκκλησίας.  Αλλά τελικά η Ρωσική Εκκλησία προσαρτήθηκε πλήρως στο άρμα της νεο-αυτοκρατορικής ιδεολογίας του Πούτιν. Μετά την ρωσική εισβολή στην  Κριμαία και την συμπαράσταση προς τους Ουκρανούς ολόκληρης της  (χριστιανικής) Δύσης ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος θεώρησε ότι δημιουργήθηκαν προϋποθέσεις που απαιτούσαν να ασκήσει ουσιαστικά τον ηγετικό του ρόλο στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΛΙΓΗ ΙΣΤΟΡΙΑ. Η εξουσία του στηρίζεται στον 28ο κανόνα της Οικουμενικής Συνόδου της Χαλκηδόνος (451 μ. Χ.). Με μία προσεκτική μελέτη και προετοιμασία της απόφασης για την Ουκρανία, επιτροπές του Οικουμενικού Πατριαρχείου στις οποίες συχνά συμμετείχαν και Ρώσοι λόγιοι, ιστορικοί  και κανονολόγοι,ανέδειξαν την σωστή ερμηνεία της Πατριαρχικής κανονικής επιστολής του 1686 που έδινε στο Πατριαρχείο της Μόσχας το δικαίωμα να χειροτονεί τον Πατριάρχη του Κιέβου. Το δικαίωμα / προνόμιο αυτό είχε συγκυριακό χαρακτήρα .
Η  επιστολή του 1686 ανακλήθηκε στις 11 Οκτωβρίου του 2018,  μαζί με την κατάργηση των δύο αναθεμάτων που βάραιναν τους επικεφαλής των “σχισματικών Ορθοδόξων Εκκλησιών της Ουκρανίας.  Οι τρεις αυτές κινήσεις ανοίγουν τον δρόμο για την αναγνώριση μιας ενιαίας αυτοκέφαλης Ουκρανικής Εκκλησίας, όπως έχει ήδη παλαιότερα αποφασίσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο (και δεν ήθελε να πιστέψει η Μόσχα).   
Η Μόσχα βέβαια υποστηρίζει ότι οι αποφάσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου συνιστούν “εισπήδηση” και “παράνομη ενέργεια“ στη δική της εκκλησιαστική δικαιοδοσία.  Αλλά η επιχειρηματολογία της δεν φαίνεται να έχει μεγάλη απήχηση.  Όσο η Μόσχα συμπεριφέρεται ως εθνο-φυλετική δικαιοδοσία, ως “εθνική” εκκλησία που προάγει και υπηρτει στόχους μιας κοσμικής /πολιτικής  ιδεολογίας, τόσο γίνεται ευκολότερα κατανοητή παντού η ανάγκη της επέμβαση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.  (Άλκης Κούρκουλας)

ΤΑ ΚΡΑΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ. Την Κυριακή 21 Οκτωβρίου, στην Αίγλη του Ζαππείου, οι οινοπαραγωγοί του Αιγαίου παρουσιάζουν τα κρασιά τους στο αθηναϊκό κοινό. Θα παρουσιαστούν κρασιά από 12 νησιά και η είσοδος είναι ελεύθερη.Από τις 14:00 έως τις 20:00 για οινόφιλους και από τις 12:00 έως τις 14:00 μόνο για επαγγελματίες.

Αυτές ήταν οι σημαντικότερες ειδήσεις την εβδομάδα που μας πέρασε. Καλό Σαββατοκύριακο!