Καλημέρα σε όλους και χρόνια πολλά.
Σκεφτήκαμε να σας στείλουμε, εκτάκτως, κάποια από τα ενδιαφέροντα άρθρα που διαβάσαμε τελευταία.
Μια ιδανική κυριακάτικη εφημερίδα θα τα είχε δημοσιεύσει στην ίδια έκδοση.
ΑΓΚΕΛΑ ΜΕΡΚΕΛ. Στο FACT της Παρασκευής καταγράψαμε την δήλωση της γερμανίδας Καγκελαρίου με την οποία “σφύριξε τη λήξη” της λιτότητας. Η κίνηση αυτή χωράει πολλές ερμηνείες. Λίγο πριν στείλουμε αυτό το newsletter ο Αντώνης Παπαγιαννίδης έκανε ήδη μια απόπειρα ερμηνείας της δήλωσης Μέρκελ.
Διαβάσαμε όμως στην αγγλική έκδοση του Spiegel μια εξαιρετική ανάλυση για το πώς η Μέρκελ μεταμόρφωσε τη γερμανική πολιτική σκηνή μετατρέποντας το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας σε πλατφόρμα προαγωγής της δικής της, ατομικής ατζέντας. Εξαιρετικό. “How Merkel has fundamentally changed German Politics”.
ΙΣΕΣ ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ. Με αφορμή τη διδασκαλία του μαθήματος της “Παγκόσμιας Επικαιρότητας” και τις διαλέξεις για την περίπτωση της Ρωσίας και τις αντιδράσεις που είχε από κάποιους Ρώσους φοιτητές που το παρακολούθησαν, ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης Ρωμανός Γεροδήμος κάνει ένα εύστοχο σχόλιο για την πληγή (ο χαρακτηρισμός ανήκει σε εμάς) του σχετικισμού στην πολιτική και το απολύτως ύποπτο (πάλι ανήκει σε εμάς ο χαρακτηρισμός) αίτημα της τήρησης ίσως αποστάσεων στο στυλ “Ναι αλλά και οι άλλοι τα ίδια έκαναν”.
“Ίσες αποστάσεις”.
ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ. Προ ημερών και με αφορμή ένα αδιανόητο δελτίο που εξέδωσε το γραφείο Τύπου του Πρωθυπουργού κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι όλα αυτά δεν πρέπει να τα παίρνουμε και πολύ σοβαρά γιατί στο τέλος της ημέρας είναι απλώς λέξεις. Και ο Αντρέας Παπανδρέου έλεγε πολλές προκλητικές λέξεις αλλά ποτέ δεν απείλησε το πολίτευμα της χώρας. Εμείς βέβαια, αντίθετα από άλλους, δεν πιστεύουμε ότι το πολίτευμα κινδυνεύει από αυτή την κυβέρνηση αλλά διαφωνούμε στα περί λέξεων. Οι λέξεις δημιουργούν συνείδηση και δεν είναι ποτέ αθώες. Διαβάσαμε λοιπόν στην έκδοση ενός quasi libertarian ιδρύματος (καμία σχέση με παρανοϊκούς libertarian) το άρθρο του καθηγητή πολιτικής θεωρίας που ειδικεύεται στα θέματα ελευθερίας της έκφρασης Jacob T. Levy που με αφορμή τις κατάπτυστες εκφράσεις του Ντόναλντ Τραμπ για τις αφρικανικές χώρες αποδεικνύει ότι οι λέξεις αυτές εμπεριέχουν μέρος της βίας στην οποία εύκολα μπορούν να εξελιχθούν. Εξαιρετικό άρθρο, απαιτεί προσήλωση και ώρα όπως όλα τα σοβαρά ζητήματα στη ζωή. “The Weight of the Words”.
ΤΑ ΑΜΦΙΒΙΑ. Αν και αρκετά συντηρητικός για τα στάνταρντς του FACT δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο David Brooks είναι από τους πολύ αγαπημένους μας αρθρογράφους, στους New York Times. Η φιλοσοφική αρθρογραφία που απευθύνεται στο ευρύ κοινό είναι εξαιρετικά δύσκολο είδος και ελάχιστοι το θεραπεύουν με τόση επιτυχία. Ο David Brooks είναι ένας από αυτούς. Με αφορμή την παρατήρηση ότι στις περιόδους μετάβασης το χάσμα μεταξύ των γενεών διευρύνεται αποφάσισε να ρωτήσει ο ίδιος με τη μορφή ερευνητικών συνεντεύξεων millenials για όσα πιστεύουν για να παρατηρήσει μια κατηγορία ανθρώπων που εμφανίζουν μια ιδιαίτερη προσαρμοστικότητα στα διάφορα περιβάλλοντα. Φοβερό άρθρο.
“The Rise of the Amphibians”.
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ. Ήταν μία από τις πιο ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις που έχουμε παρακολουθήσει τους τελευταίους μήνες αυτή του “Κύκλου Ιδεών” του think tank που έχει ιδρύσει ο Ευάγγελος Βενιζέλος με θέμα τη διάσταση μεταξύ του κοινού περί δικαίου αισθήματος και του κράτους δικαίου. Χωρίς καμία έκπληξη αλλά με έκπληξη εκ νέου κι όλας η τοποθέτηση του συνταγματολόγου Σταύρου Τσακυράκη, κατά γενική ομολογία, έκανε τη μεγαλύτερη αίσθηση. Το θέμα είναι σύνθετο αλλά ο Σταύρος Τσακυράκης το έθεσε με τρόπο που ο καθένας να μπορεί να καταλάβει το θέμα. Το να καταλάβουμε, οι μη ειδικοί ένα προβληματισμό είναι πολύ σημαντικό και δεν συνεπάγεται και υποχρέωση να εκφέρουμε και άποψη γιαυτό. Διαβάστε το, μην το φοβηθείτε. “Κοινό περί δικαίου αίσθημα vs κράτος δικαίου”.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ. Εδώ και σχεδόν 50 χρόνια, από το 1967, έχει τεθεί από την Philippa Foot το θεωρητικό ηθικό δίλημμα γνωστό και ως “πρόβλημα του τραμ” (trolley problem). Σύμφωνα με αυτό ένα τραμ κατευθύνεται με ταχύτητα προς 5 ανθρώπους οι οποίοι κινδυνεύουν να σκοτωθούν. Υπάρχει η δυνατότητα να σωθούν οι άνθρωποι μόνο αν τραβήξεις ένα μοχλό και οδηγήσεις το τραμ στον παράδρομο. Εκεί όμως βρίσκεται ένας άνθρωπος που θα σκοτωθεί εάν το τραμ πάει προς αυτή τη κατεύθυνση. Το δίλημμα είναι μεταξύ της δράσης, να δράσεις και να σκοτωθεί ένα αντί για πέντε άτομα ή της αδράνειας, να αφήσεις τα πράγματα να εξελιχθούν και να σκοτωθούν τα πέντε άτομα.
Πώς διαμορφώνεται όμως αυτό το ηθικό δίλημμα την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης και των αυτο-οδηγούμενων αυτοκινήτων. Ο Θανάσης Παναγόπουλος γράφει για τους τρόπους που οι επιστήμονες αναζητούν να επιλύει η τεχνητή νοημοσύνη τα ηθικά διλήμματα. “Όταν η ηθική γίνεται αλγόριθμος”.
ΓΛΩΣΣΑ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. Το άρθρο το αλιεύσαμε από το newsletter του δημιουργικού γραφείου Porcupine . Μας είχε διαφύγει γιατί μας έχει κουράσει η ποπ ελαφρότητα του Quartz. Αυτό όμως είναι πολύ ωραίο.
Υπάρχουν μόνο δύο διαθέσιμες λέξεις για τη λέξη “τσάι”. Tea και Chai. Γιατί συμβαίνει αυτό; Πολύ ωραία ιστορία.
“Tea if by sea, cha if by land: Why the world only has two words for tea”.
Καλή ανάγνωση!